رهایی علم اقتصاد از دست اقتصاددانان

 🔴 Saving Economics from The Economists

By Ronald Coase

 

🔴 رهایی علم اقتصاد از دست اقتصاددانان

نوشته رونالد کاس ، برنده جایزه نوبل اقتصاد و استاد دانشگاه شیکاگو

 

علم اقتصاد آنگونه که امروز در کتب درسی ارائه و در کلاس های درس آموزش داده می شود، نمی تواند کار زیادی برای مدیریت کسب و کار و حتی کمتر از آن برای کارآفرینی انجام دهد. میزان دور افتادگی علم اقتصاد از روال عادی زندگی، نامتعارف و باعث تاسف است.

در گذشته چنین نبود. زمانی که اقتصاد نوین بوجود آمد، آدام اسمیت آن را به عنوان مطالعه «طبیعت و علل ثروت ملل» تجسم کرد. با وجودی که اسمیت اهالی کسب و کار را حریص، کوته بین و واجد عیب های دیگر برشمرده، اما کتاب مهم وی، «ثروت ملل» به صورت گسترده توسط اهالی کسب و کار مطالعه شد. این کتاب همچنین بحث میان سیاسیون درباره تجارت و سایر سیاست های اقتصادی را برانگیخت و هدایت کرد. جامعه دانشگاهی آن روزها خیلی کوچک بود و اقتصاددانان بایستی مخاطبین عام تری را جذب می کردند. حتی در اوایل قرن بیستم، آلفرد مارشال تلاش کرد اقتصاد را به منزله «هم مطالعه ثروت و هم شاخه ای از مطالعه انسان» هدایت کند، ولی اقتصاد کماکان وابسته به اهالی صنعت باقی ماند.

در قرن بیستم، اقتصاد یک حرفه شد و اقتصاددانان توانستند به صورت انحصاری برای هم دیگر بنویسند. در عین حال، این رشته یک چرخش پارادایمی را تجربه کرد و رفته رفته خود را به عنوان یک رویکرد تئوریک از اقتصادی کردن شناساند و اقتصاد دنیای واقعی را به عنوان موضوع مورد بحث خود رها ساخت. امروزه تولید در اقتصاد به حاشیه رفته و پرسش پارادایمی، پرسشی به نسبت ایستا درباره تخصیص منابع است. ابزارهای مورد استفاده اقتصاددانان برای تجزیه و تحلیل کسب و کارها هم آنقدر انتزاعی و پر مخاطره هستند که رهنمود مطمئنی به کارآفرینان و مدیران در پیکار دائم آن ها برای عرضه محصولات بدیع به مصرف کنندگان با قیمت ارزان نمی دهند.

این جدایی علم اقتصاد از اقتصاد جاری به صورتی جدی هم به جامعه کسب وکار و هم رشته دانشگاهی آن آسیب رسانید. از آنجا که علم اقتصاد چیز زیادی درباره بینش کاربردی ارائه نمی دهد، مدیران و کارآفرینان در تصمیم گیری به فراست کسب و کاری و قضاوت شخصی خود و قواعد سرانگشتی اتکا می کنند. در زمان های بحران، وقتی رهبران کسب و کار اعتماد به نفسشان را از دست می دهند، اغلب برای جبران سرخوردگی خود به دنبال قدرت سیاسی راه می افتند. دولت به صورت فزاینده ای به عنوان راه حل نهایی مشکلات دشوار اقتصادی، از نوآوری تا اشتغال است.

بدین گونه، علم اقتصاد ابزاری مناسب برای دولت در جهت مدیریت اقتصاد می شود تا یک وسیله روشگر برای افکار عمومی برای آگاهی از نحوه عمل اقتصاد. اما از آنجا که علم اقتصاد دیگر به پایه مستحکمی در تحقیق تجربی و نظام مند عملکرد اقتصاد ندارد، به دشواری می تواند از عهده وظیفه خود برآید. در اکثر دوران تاریخ بشر، خانوارها و اقوام مختلف تا حد زیادی با اتکا به اقتصاد معیشتی، گذران زندگی کرده اند و ارتباطات آن ها با یکدیگر و دنیای خارج بسیار کم و به ندرت انجام می پذیرد. با ظهور جامعه تجاری این وضعیت به کل تغییر کرد. امروزه یک اقتصاد مدرن بازار که تقسیم کار آن از هر زمان دیگری بهتر است، اتکای شدید به یک شبکه درحال گسترش تجارت دارد. این اقتصاد برای هماهنگ سازی عملکرد بازارها و بنگاه ها در فراسوی مرزها، نیازمند یک شبکه پیچیده از نهادهای اجتماعی است. در زمانی که اقتصاد نوین بصورت فزاینده ای پرنهاد می شود،‌ تنزل دادن علم اقتصاد به تئوری قیمت به اندازه کافی مشکل ساز است. افتادن در دام علم دشوار انتخاب و غفلت از تاثیرات جامعه، تاریخ، فرهنگ و سیاست بر عملکرد اقتصاد، نوعی خودکشی است.

اینک زمان ورود دوباره رشته تضعیف شده علم اقتصاد به عالم اقتصاد است. شکوفایی اقتصاد بازار در چین، هند، آفریقا و هرکجای دیگری در جهان، عصر جدیدی از کارآفرینی را نوید می دهد و فرصت های بی نظیر برای اقتصاددانان در جهت مطالعه قوام یافتن اقتصاد بازار در جوامعی با تنوع فرهنگی، نهادی و سازمانی فراهم می سازد اما دانش وقتی حاصل خواهد شد که علم اقتصاد بتواند به سوی مطالعه انسان آنگونه که هست و نظام اقتصادی همانگونه که در واقعیت وجود دارد، تغییر جهت دهد.

ترجمه: محسن قدمی